Beschrijving: Parochie Blitterswijck in het NoordLimburgse dorpje Blitterswijck.
RK Parochie OLV Geboorte Blitterswijck (www.parochie-blitterswijck.nl).

GREGORIAANS

Dit is een omschrijving van het traditionele Gregoriaanse Schrift notatie, zo dat iedereen in de gelegenheid is om de notatie te kunnen lezen en zingen.

Gregoriaans schrift is geschreven in neumen, wat noten zijn die eenstemmig worden gezongen.

Gregoriaans schrift heeft helemaal geen maat. Vertikale lijnen scheiden de muzikale gedeeltes en geven de gelegenheid voor een pauze om lucht te halen, bijv. phrasing.gif

Gregoriaans is niet geschreven in majeur of in mineur geschreven, maar in modus (wel zijn er enkele die als moderen muziek kan klinken).

Gregoriaans schrift is geschreven op een 4-lijnige notenbalk, inplaats van een 5 lijnige zoals tegenwoordig muziek wordt geschreven.

clef1.gif Markeert de plaats van de Do of C in het systeem. Hier, is het op de derde lijn van onder, zodat de lijnen van onder naar boven zijn : F-A-C-E.

clef2.gif zal betekenen dat de Do op debovenste lijn staat, zodat de lijnen van onder naar boven zijn : D-F-A-C.

clef-f.gif is een Fa Sleutel, en geeft aan waar de Fa staat in het systeem. Hier, staat de Do tussen de onderste en de tweede lijn van onderen.

De Neumen

Gregoriaans notatie is links.
De moderne equivalent is rechts.

punctum.gif Punctum
This is een enkele noot
punctu~.gif
virga.gif Virga
Dit is het zelfde als een punctum.

podatus.gif Podatus (pes)
Als een noot boven een andere is geschreven zoals hier,
dan wordt de onderste noot als eerste gezongen, en dan de noot erboven it.
podatu~.gif

clivis.gif Clivis (flexa)
Als een hogere noot eerst komt, dan wordt het zo geschreven.
clivi~.gif

scandicu.gif Scandicus
Drie noten die naar boven gaan.
scandic~.gif

climacus.gif Climacus
Drie of meer noten die omlaag gaan.
climacu~.gif

torculus.gif Torculus (pes flexus )
Drie noten die eerst omhoog gaan en dan terug omlaag.
torculu~.gif

porrectu.gif Porrectus (flexus resupinus)
Een hoge noot, een lage noot, en dan weer een hoge noot.
De streep begint bij de eerste noot en gaat omlaag tot de middelste.
porrect~.gif

scanflex.gif Scandicus flexus
Vier noten, gaan omhoog en dan omlaag.
scanfle~.gif

porrflex.gif Porrectus flexus
Een porrectus met een lage noot aan het einde.
porrfle~.gif

climresu.gif Climacus resupinus
Het tegenovergestelde van een scandicus flexus.
climres~.gif

torcresu.gif Torculus resupinus
Laag-Hoog-Laag-Hoog.
torcres~.gif

pessubbi.gif Pes subbipunctus
Een noot hoog en twee noten omlaag.
pessubb~.gif

virgsubt.gif Virga subtripunctis
Vier noten op rij die omlaag gaan.
virgsub~.gif

virgprae.gif Virga praetripunctis
Vier noten op rij die omhoog gaan.
virgpra~.gif


Liquescent Neumen (Liqucent=vloeinoot)

epiphonu.gif Epiphonus (liquescent podatus)
Kleine noten verliezeneen gedeelte van hun volheid
epiphon~.gif

cephalic.gif Cephalicus (liquescent flexa)
In liquescent neumen ziet het uit als dit,
De eerste noot wordt eerst gezongen en dan de onderste!
cephali~.gif

pinnosa.gif Pinnosa (liquescent torculus)
Opnieuw, de bovenste noot komt voor de onderste.
pinnos~.gif

porrliqu.gif Porrectus liquescens
De kleine noot komt altijd als laatste.
porrliq~.gif

scanliqu.gif Scandicus liquescens
De kleine noot is de hoogste.
scanliq~.gif


quilisma.gif Quilisma
Deze is gemarkeerd als een gehaggelde lijn in het midden.
De eerste noot wordt iets langer aangehouden dan de middelste.
quilism~.gif


Dit zijn andere manieren om een noot langer aan te houden:

Ten eerste is om een punt (punctum-mora) achter de noot te zetten. dotted.gif
Het lijkt op een punt achter een noot bij moderne muziek. dotte~.gif


Ten tweede kan een noot langer worden aangegeven door meer dan een van dezelfde noten achter elkaar op dezelfde lijn te zetten.
Dit heet een repercussief neume. repercussief neume

Een horizontale lijn (episema) boven een neum betekent dat deze noot, iets vertraagd dient te worden zoals rit. in moderne muziek. episema

Een vertikaal lijntje (ictus) geschreven onder een noot betekent dat de neumen in groepjes worden gedeeld of een kleine aanhaling zoals een accent teken. ictus

Er is een voorteken dat gebruikt kan worden in kwadraatschrift, het is de b-mol (si-be-mol) si-be-mol, die lijkt look veel op de B-mol si-be-mol.
Soms wordt de mol geschreven in het begin van een systeem waarbij het teken voor het gehele stuk geldt. anders geldt het voor een noot.

Aan het einde wordt een klein smal nootje (custos) geschreven om aan te geven wat de volgende noot is op de volgende regel. custos

Dit is een eenvoudige manier om Gregoriaans blokschrift te lezen!

Links: Link naar wikipedia over kerktoonladders  

Omhoog