Beschrijving: Parochie Blitterswijck in het NoordLimburgse dorpje Blitterswijck.
RK Parochie OLV Geboorte Blitterswijck (www.parochie-blitterswijck.nl).

Essay over Bob Dylan n.a.v. zijn 75ste verjaardag

De H. Mis in de St. Annakapel te Blitterswijck is op 24 mei 2016 door mij mede opgedragen uit dankbaarheid b.g.v de 75ste verjaardag van Bob Dylan. Het Misformulier gekozen om God te danken. Al vanaf mijn tienerjaren ben ik een fan van hem die op 24 mei 1941 geboren werd als Robert Allen Zimmerman. Deze Amerikaanse zanger en dichter heeft een ontzettend groot aantal songs op zijn naam staan en treedt nog altijd op. De lijst van artiesten die zijn songs hebben gecoverd is indrukwekkend. Van Adele tot Zevon. Velen kennen Dylan zonder het te weten. Hij wist als weinig anderen zo zijn stempel te drukken op de ontwikkeling van de popmuziek. In de popencyclopedie wordt in zijn levensbeschrijving een uitspraak van Bruce Springsteen nog altijd aangehaald. Vertaald in het Nederlands: "Zoals Elvis ons lichaam bevrijdde, zo bevrijdde Bob onze geest". Ik kwam er onlangs achter dat deze unieke persoon in zijn drie kwart eeuw bestaan drie keer jarig is geweest op de dag van Pinksteren. Zijn eerste verjaardag viel in 1942 op die dag, vorig jaar is hij jarig geweest op Eerste Pinksterdag en zijn twaalfde verjaardag viel ook op die bijzondere christelijke feestdag die joodse wortels heeft. De geest van Dylan is moeilijk te begrijpen. Zijn songs, waarvan velen met een religieuze inslag, zijn nogal eens voor meer dan één uitleg vatbaar. Over Dylan en zijn geloof heb ik eens de volgende uitspraak gelezen. "Gods wegen zijn ondoorgrondelijk, die van Bob Dylan net iets minder." Altijd doet hij weer stof opwaaien. Hij werd in de jaren zestig populair als zanger van protestsongs tegen oorlog, rassendiscriminatie en armoede. Songs die hij begeleidde met zijn mondharmonica en folkgitaar. In "Blowin' in the wind" zingt hij: How many times must the cannonballs fly before they are banned. Hoe vaak nog moeten de kanonskogels door het luchtruim vliegen voordat ze voor altijd worden uitgebannen. In 1965 veroorzaakte hij een tweespalt onder zijn fans door tijdens zijn derde optreden op het Newport Folk Festival met zijn begeleidingsband zijn songs te begeleiden met een elektrische gitaar. De ene groep was laaiend enthousiast. De andere groep verguisde hem. Veel fans uit de folkwereld voelden zich van hem vervreemd. Na drie songs verliet hij het podium. In 1966 waren de gemoederen nog altijd niet bedaard. Tijdens een concert in Manchester krijgt hij iets naar het hoofd geslingerd dat hem geestelijk erg raakt. Hardop wordt naar hem toegeschreeuwd "Judas". Decennia later wordt deze gebeurtenis opgenomen in de documentaire "No Direction Home" van regisseur Martin Scorsese. Terugblikkend op die avond van 17 mei 1966 in Manchester maakt de krant er de kop van. De avond waarop Dylan Judas werd. In datzelfde jaar krijgt hij een motorongeluk. Het is voor hem een mooi excuus om af te komen van een reeks jachtige tournee's. Hij krijgt de gelegenheid om nieuwe songs te schrijven waarin het religieuze motief nog sterker naar voren komt. De plaat John Wesley Harding telt zo'n zestig verwijzingen naar bijbelteksten. "All Along the Wachttower" waarmee Jimy Hendix in 1968 een hit mee scoort is een song van Dylan waarin hij zijn visie op de Apocalyps geeft. Vanaf 1974 gaat hij weer op tournee. De druk van de roem en een afkeer van de massacultuur die van hem een soort afgod probeert te maken probeert hij te weerstaan door trouw te blijven aan zijn spirit. Echtscheidingsperikelen doen zijn geest opnieuw kwellen. Hij verraadt zijn joodse achtergrond niet, ook niet als hij zich bekeerd heeft tot het christendom. De bekering levert drie religieuze platen op waaronder "Slow Train Coming". Niet iedereen is van deze verandering gediend, ook al hebben velen zijn song "The Times They Are A-changin' " uit de begin jaren zestig nog in hun achterhoofd. Hij wordt door menigeen versmaad. Voor de zoveelste keer heeft hij zijn aanhangers in verwarring gebracht. Toch blijft hij doorgaan met het geven van concerten, ondanks de vaak negatieve recensies van de pers. "The Never Ending Tour" lijkt inderdaad nooit te eindigen. Wereldwijd trekt hij de aandacht door op 27 september 1997 op te treden voor paus Johannes Paulus II. Ze zijn op hetzelfde podium. "The Pope and The Pop Star". Het is tijdens een groot openluchtconcert, gegeven op de vooravond van het nationaal Eucharistisch Congres in Bologna. Dylan zingt onder andere "Knockin' On Heavens Door" voor een vermoeid uitziende paus. Het weerhoudt de populaire paus Johannes Paulus II er niet van om in een toespraak voor driehonderd duizend aanwezigen, veelal jongeren, een van de liederen van Dylan als referentie te nemen. De paus meent dat popmuziek een middel kan zij om woorden van vrede, van hoop en van verzoening in de huidige tijd te verkondigen. Hij verwijst daarbij naar psalm 96 die de gelovigen oproept om voor God een nieuw lied te zingen. Over het lied "Blowin' in The Wind", dat ik eind jaren zestig voor het eerst in een Nederlandstalige versie hoorde tijdens een jongerenmis zei de paus, in het bijzonder sprekend tot de Meester in de popmuziek. "Je zegt, mijn vriend, the answer is blowing in the wind". Hij geef hem hierin gelijk maar voegt er direct aan toe: "Maar het is niet de wind die dingen wegblaast. Het is de adem van de Heilige Geest, die je roept en zegt: Kom!". Bob Dylan is gekomen. Maar niet iedereen was blij met zijn komst. Paus Benedictus XVI laat enkele jaren later in zijn memoires blijkgeven van het feit dat hij het concert van Dylan had proberen te verhinderen. "Tot op de dag van vandaag twijfel ik of het juist was deze zogenaamde profeet op het podium toe te laten", schrijft hij. Optredens van Dylan blijven stof doen opwaaien. Zelf heb ik hem een keer in het echt gezien. Dat was op zondagavond 19 maart 1995 in de Rodahal te Kerkrade. Hij begon zijn optreden om kwart over acht en om tien uur was ik alweer thuis. Een parochiaan die mij incognito had opgemerkt zei hierover: "Alleen een artiest met een dergelijke staat van dienst kan zich dit permitteren". Hij zei ook: "Bob Dylan heeft mij gitaar leren spelen". De meeste songs van Bob Dylan bestaan uit slechts drie tot vijf accoorden en zijn dus vrij gemakkelijk na te spelen. Mijn favoriet nummer is "Like A Rolling Stone". Over tien jaar valt zijn verjaardag weer op de dag van Pinksteren. Of hij dan nog leeft en in staat is om nog een optreden te verzorgen is een vraag en het antwoord waait misschien in de wind. Only God knows. Wat we wel nu al weten is dat zijn muziek en songs zullen blijven voortleven.

Pastoor Huub van Horne